Картотека нетрадиционных способов рисования

Набрызг - ребенок набирает краску на кисть и ударяет кистью о картон, который держит над бумагой. Краска разбрызгивается на бумагу.

Кляксография обычная - ребенок зачерпывает гуашь пластиковой ложкой и выливает на бумагу. В результате получаются пятна в произвольном порядке. Затем лист накрывается другим листом и прижимается (можно согнуть лист пополам, на одну половину капнуть тушь, а другой его прикрыть.) Далее верхний лист снимается, изображение рассматривается: определяется, на что оно похоже. Недостающие детали дорисовываются.

Кляксография с трубочкой - ребенок зачерпывает пластиковой ложечкой краску, выливает ее на лист, делает небольшое пятно (капельку ). Затем на это пятно дует из трубочки так, чтобы ее конец не касался ни пятна, ни бумаги. При необходимости процедура повторяется. Недостающие детали дорисовываются.

Кляксография с ниточкой - ребенок опускает нитку в краску, отжимает ее. Затем на листе бумаги выкладывает из нитки изображение, оставляя один конец свободным. После этого сверху накладывает другой лист, прижимает, придерживая рукой, и вытягивает нитку за кончик. Недостающие детали дорисовываются.                                                       

Рисование мыльными  пузырями - гуашь смешивается с шампунем, разливается в емкости . Затем в емкость вставляется соломинка и выдувается воздух до образования шапки из  маленьких пузырей, осторожно достается соломинка и сверху прикладывается чистый лист и прижимается ладонью, получается отпечаток. Недостающие детали дорисовываются.

Тычок жесткой полусухой кистью - ребенок  опускает в гуашь  кисть  и ударяет ею по бумаге,  держа кисть вертикально. При работе кисть в воду не опускается. Таким образом заполняется весь лист, контур или шаблон. Получается имитация пушистой или колючей поверхности.

Рисование пальчиками - ребенок опускает в гуашь пальчик и наносит точки , пятнышки на бумагу. На каждый пальчик набирается краска разного цвета. После работы пальчики вытираются салфеткой, затем гуашь легко смывается.

Рисование ладошкой - ребенок опускает в гуашь ладошку (всю кисть ) или окрашивает ее с помощью кисточки и делает отпечаток на бумаге. Рисуют и правой, и левой руками, окрашенными разными цветами. После работы руки вытирают салфеткой, затем гуашь легко смывается.

Свеча + акварель - ребенок рисует свечой на бумаге. Затем закрашивает лист акварелью в один или несколько цветов. Рисунок свечой остается белым.

Восковые мелки + акварель - ребенок рисует восковыми мелками на белой бумаге. Затем закрашивает лист акварелью в один или несколько цветов. Рисунок мелками остается не закрашенным.

Аэрография - для техники "аэрография" необходимы: чистый лист альбома, зубная щетка, расческа, ножницы, карандаш, краски. На чистом листке рисуем домик или дворец, вырезаем его. Накладываем  домик на чистый альбомный лист. Обмакиваем щетку в краску. Подносим щетку к листу и начинаем над листом водить расческой по щетке. Получаются брызги на листе, после того, как закончили водить, нужно снять вырезанный домик.

Черно - белый граттаж - ребенок натирает свечой лист так, чтобы он был весь покрыт слоем воска. Затем на него наносится тушь с жидким мылом. После высыхания палочкой процарапывается рисунок.

Цветной граттаж - на лист бумаги наносятся цветные пятна акварелью, затем лист натирается свечой так, чтобы он весь был покрыт слоем воска. Затем лист закрашивается тушью с жидким мылом. После высыхания палочкой процарапывается рисунок.

Монотипия - это один отпечаток. Для ее изготовления нужен полиэтилен или бумага в качестве основы для нанесения на них акварельных или гуашевых разводов , затем сверху на рисунок накладывается чистый лист бумаги, аккуратно проглаживается сверху рукой и снимается. Получается отпечаток, который так же, как и кляксография, можно дорисовать.

Оттиск  пробкой - ребенок прижимает  пробку к штемпельной подушечке с краской  и наносит оттиск на бумагу .Для получения другого цвета меняются и мисочка и пробка. Аналогично делаются оттиски печатками из картофеля, ластика, смятой бумагой, поролоном, пенопластом.

Отпечатки листьев - ребенок покрывает листок дерева красками разных цветов, затем прикладывает его к бумаге окрашенной стороной для получения отпечатка. Каждый раз берется новый листок. Черешки у листьев можно дорисовать кистью.

В современной жизни для нас уже созданы все условия для комфортной жизни и почти в каждом доме есть большое количество разнообразной техники и приборов, облегчающих их труд людей, их быт и жизнь в целом. В нашей жизни всё же остались и простые вещи, которым мы не придаём большого значения и воспринимаем, как само собой разумеющееся. К этим вещам можно отнести и соль.

Соль всегда имела для человека огромное значение и ценилась очень дорого.

В наше время соль уже не ценится настолько дорого, её можно купить в любом магазине.

Почему соль? Интересное и необычное всегда рядом, не требует особых усилий и затрат. Соль, которая есть на каждом столе, в каждом доме, известна и знакомая, непознанная и таинственная.

Картотека опытов с солью для детей дошкольного возраста

Опыт №1 : Посмотрим через увеличительное стекло (похожи на зёрнышки, кристаллики) ( на тарелочках три горки соли: мелкого помола, среднего и более крупного размера в виде небольших камешек)

Вывод: Частицы соли похожи на кристаллики. Она соленая, белого цвета, не имеет запаха.

Опыт №2 : Пересыпьте соль ложечкой (соль сыпется)

Вывод: На ощупь соль сухая и сыпучая. Соль твердая, хрустящая

Опыт №3 Пипеткой капнуть немного воды на соль, куда она делась? (она впиталась)

Вывод: Соль впитывает воду.

Опыт №4 В стаканчик с водой насыпать соль и перемешать, что теперь? (соль растворилась)

Вывод: Соль растворяется в воде.

Чтобы узнать в какой воде, холодной или горячей, соль растворится быстрее, проводим следующий опыт. Для этого опыта мы взяли 2 стакана. В один налили холодной воды, а в другой – горячей (на стаканах обозначили температуру воды кружочками) В оба стакана насыпали по три ложки соли и хорошо перемешали. В результате опыта мы увидели, что в стакане с горячей водой соль растворилась быстрее. Но и в одном, и в другом стакане она осталась прозрачной и бесцветной.

Вывод: Чем горячее вода, тем быстрее в ней растворяется соль. Соль растворяется в воде, оставляя ее прозрачной и бесцветной.

Опыт №5 Воду, в которой растворяли соль, попробовать на вкус. (Вода стала соленной)

Вывод: Вода стала соленной. Определили, что соль полностью растворилось в воде, цвет и запах не изменились, но изменились вкусовые качества воды – она стала соленой.

Опыт №6 (показ воспитателя)

- Ребята, а вы знаете, как вернуть соль из воды? (ответы детей). Попробуем вернуть соль? Нам поможет в этом свечка, над которой мы будем нагревать ложечку с соленой водой. Что происходит с водой? (выкипает). Что остается в ложечке после выпаривания воды? (соль).

Вывод: Что можно сказать о соли в этом случае? ….). Соль в воде не исчезает, а растворяется, её можно получить вновь, нагревая соленую воду.

Опыт №7 «Плавающий картофель». Мы взяли 1 сырую картофелину и два стакана с водой. В один из стаканов насыпали 3 ложки соли и хорошо перемешали. Затем в стаканы поочередно опустили картофель. Там, где вода была пресная, картофель сразу же опустилось на дно, а в стакане с соленой водой он остался на поверхности воды. Это было необыкновенное чудо, о котором мы даже не догадывались.

Вывод: Соль повышает плотность воды, поэтому картофель не тонет. Теперь мы знаем, что на море научиться плавать легче.

Опыт №8 «Снежная веточка».

Цель: подвести детей к пониманию, что соль кристаллизуется.

В ёмкость с водой насыпают соль, размешивают её и опускают веточку ели. Оставляют на 4 дня.

Вывод: соль имеет свойство превращаться в кристаллы (кристаллизоваться).

Опыт №9 «Незамерзающая соль»

Мы поставили воду в двух стаканах за окно и на следующий день увидели,

что пресная вода стала замерзать, а соленая нет

Вывод: соль понижает температуру замерзания воды.

Опыт №10 «Соль и лед»

На поднос мы выложили кусочки льда и сверху посыпали солью, мы увидели что лед под действием соли очень быстро превращается в воду.

Вывод: При взаимодействии льда с солью, лед начинает таять.

Опыт №11 «Выращивание кристаллов из поваренной соли»

Взять соль, насыпать в ёмкость с тёплой водой, перемешивать пока она не растворится. Добавить ещё соль и снова перемешать. Повторять этот этап до тех пор, пока соль перестанет растворяться, и станет оседать на дно, получится насыщенный раствор соли. В раствор поместить шерстяную нить, прикрепленную к палочке так, чтобы нитки не касались стенок емкости и наблюдать.

Вывод:

1. Поваренная соль состоит из кристаллов.

2. При соприкосновении кристаллов соли с водой, они растворяются.

3. Быстрее всего кристаллы соли могут образовываться в насыщенном растворе поваренной соли с «затравкой».

4. По мере того как вода испаряется, соль снова образует кристаллы.

 

Метадычная распрацоўка

Віктарына

“Сваё. Роднае”

Мэта:выхаванне павагі да Радзімы, патрыятычных пачуццеў, цікавасці да вывучэння роднага краю, вуснай народнай творчасці беларусаў, побыту і нацыянальнага характару беларусаў.

Задачы:

• Садзейнічаць фарміраванню сацыяльнага аптымізму, выхаванню патрыёта і грамадзяніна;
• Стварыць умовы для развіцця роднай мовы, нацыянальнай культуры, станаўлення важнейшых якасцей асобы.

Удзельнікі: выхаванцы старэйшай групы і іх бацькі.

Папярэдняя праца: гутаркі на тэмы: "Дзяржаўныя сімвалы нашай краіны», «Родная мова-цудоўная мова», плакаты з жывёламі і раслінамі нашых лясоў, Разгляданне фотаальбома "Крычаў".

Матэрыял:беларускія касцюмы, эмблемы каманд, карцінкі, гульня "Разрезные карцінкі", адзінкавы матэрыял (матрошкі), кошыкі, сілуэты сукенак для ўпрыгожвання, фламастэры, лапці для гульні, карта Беларусі, сцяг, герб РБ, мікрафон, прызы.

ХОД ВІКТАРЫНЫ

Дзеці і бацькі падзяляюцца на дзве каманды: "Васілінка" і " Несцерка".

На дошцы размешчана карта Беларусі. На стале стаіць букет васількоў з каласкамі.

Выхавацель:

Сёння мы з вамі адправімся ў падарожжа па цудоўнай беларускайзямлі. Але спачатку давайцевысветлім, чаму наша краіна мае такую цудоўную назву – Беларусь.

 Выхавацель:

Сёння ў нас у гульні-віктарыне ўдзельнічаюць: каманда"Васілінка" і каманда"Несцерка". Папрашу камандызаняць свае месцы. Пачынаем гульню. За кожны правільны адказ я буду даваць матрошку. У канцы мы іхпалічым, і вызначымпераможцу.

Конкурс 1"Прывітанне каманд".

Каманда " Васілінка " чытае верш

«Беларусачка»:

Тваррумяненькi,

       Белая хустачка,

       Я ўжо ведаю,

       Я беларусачка!

I хачу так,

       Як тата i мама

     Родны край свой любiць

     Я таксама!

Каманда"Несцерка" чытае верш «Бусел»:

Плыве ў блакiце

Белы бусел,

I луг квяцiсты,

Як абрус.

А мы з табою –

Беларусы!

Радзiма наша –

Беларусь!

Конкурс 2 «Гарады і назвы».

Выхавальнік: кожнай камандзе я задам па 8 пытанняў.

Пытанні камандзе " Васілінка ":

1. У якой рэспубліцы мы жывём?

2. Як называюць людзей, якія пражываюць на тэрыторыі Беларусі?

3. Хтоз'яўляеццаПрэзідэнтам РБ?

4. Якая рака Беларусі самая вялікая?

5. Якія Гарады Беларусі вы ведаеце?

6. Якое жывёлаз'яўляецца сімвалам Беларусі?

7. Якая рака працякае ў нашым горадзе Крычаве?

8. Якія вы ведаеце прадпрыемствы ў нашым горадзе?

Пытаннікамандзе"Несцерка":

1. У якім горадзе мы жывем?

2. Як завуцца жыхары нашага горада?

3. Якое возера Беларусі – Самае вялікае?

4. Назавіце сталіцу нашай РБ?

5. У якую кнігу занесены рэдкія віды жывёл і раслін?

6. Якія помнікі ў нашым горадзе Крычаве вы ведаеце?

7. Як называецца самы вялікі запаведнік Беларусі?

8. На якой вуліцы знаходзіцца наш дзіцячы сад? Нумардзіцячага саду?

Конкурс 3 "Падумай і адкажы".

Пытаннікамандзе " Васілінка ":

1. Якіх птушак, якія жывуць, у Беларусі вы ведаеце?

 2. Пакажыце на карце родны горад.

3. Што робяць на нашы мцэмзаводзе?

Пытаннікамандзе"Несцерка":

1. Якіх звяроў, якія жывуць, у Беларусі вы ведаеце?

2. Пакажыце на карце сталіцу РБ.

3. Што выпякаюць на нашым хлебазаводзе?

Фізкультмінутка " Будзем Беларусь любіць»

Мы станем усе ваеннымі (крочаць на месцы)

Вялікімі, здаравеннымі (руківыцягнуцьўверх, апусціцьпразбакі).

Будзем у Арміі служыць (крочаць на месцы)

Будзем Беларусь любіць (абняцьсябе).

Сад і дом свой ахоўваць (нахілнаперад, глядзім у бінокль)

Будзем Беларусь мы абараняць (крочаць на месцы).

Конкурс 4 «Усёпраўсё».

Пытаннікамандзе" Васілінка ":

1. Не агонь, а пячэцца. Штогэта?

2. Яе ўсе баяцца, яна ў лесе мае хатку на курыных ножках і ў ступе лётае. Хто гэта?

3. З якой казкі словы "казляняткам станеш"?

4. Як называюцца людзі, якія пішуць вершы, апавяданні?

Пытанні камандзе»"Несцерка":

1. Сама маўчыць, а ўсіх вучыць. Што гэта?

2. Як называюцца людзі, якія малююць карціны?

3. Што праглынуў пеўнік у казцы " Як курачка пеўніка ратавала?»

4. Якія дрэвы растуць у лясах Беларусі?

Конкурс 5 " Прыказкі і прымаўкі "(дамашняезаданне)

Камандзе" Васілінка " назвацьпрыказкі і прымаўкіпра родных месцах:

1. Дарагая тая, хатка, дзе нарадзіла мяне матка.

2. Усюды дабра, а дома лепей.

3. Паля хатка, як родная матка.

4. На чужыні i камарзагіне.

5. Нямасмачнай вадзіцы, як з роlнай крыніцы.

Камандзе"Несцерка"назвацьпрыказкі і прымаўкіпрасяброўства:

1. I службу служы, і сябру дапамажы.

2. Птушка моцная крыламі, а чалавек-дружбай.

3. Той не можа быць другам, хто ў бядзе абыдзе кругам.

4.Дружба мацней каменных сцен.

5.Чалавек без сяброў, што печ без дроў.

Конкурс 6 "Дзяржаўныя сімвалы РБ".

Выхавальнік: Паглядзіце, што вы бачыце перадсабой на мальберце?

1. Паглядзіце на сцяг. З якіхк ветак ён складаецца?

2. Што абазначае чырвоны колер? (Гэта знак адвагі, перамогі і шчаслівага жыцця. Шмат крыві праліў наш народ за магчымасць жыць шчасліва.

3. Што азначае зялёны колер? (Гэта сімвал нашай багатай прыроды.)

4. А белы колер, што пазначае? (Сімвал свабоды, на ім намаляваны беларускі арнамент.)

5. Паглядзіце на герб. Што вы бачыце ў цэнтры герба? (Наша Зямля.)

6.Чым яна асветленая?

7. Што мы бачым з абодвух бакоў герба? (снапы з каласоў пшаніцы і жыта; у іх ўплецены блакітны якветачк ілёну і ружовай канюшыны.)

8. А што азначае зорка на гербе? (сімвал мужнасці нашага народа)

9. Дзе вы магл ібачыць выявы герба? (на пашпарце, на будынках урадавых і дзяржаўных установах.).

10. А што такое гімн? (Гэта песня, яез аўсёды слухаюць стоячы.)

Гульня "Разрезные карцінкі" (каманды складаюць з пазлаў герб і сцяг.)

 

Конкурс 7

" Конкурс капітанаў»: Заданне: размаляваць сілуэт сукенкі беларускім узорам. Пакуль капітаны працуюць, праводзіцца Беларуская гульня "Лапці".

Конкурс 8 " Знайдзіпрадмет на малюнку»:

Выхавальнік: я буду называць прадметы на рускай мове, а вы павінны знайсці, і паказаць іх на малюнку і перавесці на беларускую мову. (дзяўчынка-дзяўчынка, хлопчык-хлопчык, сонца-сонейка, бусел-бусел, вавёрка-ваверка і г. д.)

Конкурс 9 «Адгадай загадкі»:

У лужку – лужочку

Выраслiсястрычкi:

Залатоевочка –

Белыяраснiчкi. (ромашка)

 

Нарадзiўсяен высокi,

Шаўкавiсты, сiнявокi…

Апранае нас здавен…

Здагадайцеся, гэта…(лен)

 

Цвiту ўсе лета я,

Жывузвычайна ў жыце

Нашу хлапечаеiмя (василек)

 

Пад кожным кустом

Сядзiць клубком (бульба)

 

Падвядзенне вынікаў і ўзнагароджанне пераможцаў

Выхавальнік: Вось і скончылася наша віктарына. Адкажыце, вам было цікава? Можа было складана?

Я жадаю Вам усё больш пазнаваць сваю Радзіму, ганарыцца ёю і берагчы тое, што мы маем. Мы ганарымся сваёй краінай, любім яе. А інакш немагчыма. Пазнайце Беларусь…І вы абавязкова яе палюбіце!

 

Гульня-спаборніцтва 

«ЧЫЙ КРУГ, КАЛЯ СНАПА ХУТЧЭЙ ЗБЯРЭЦЦА»

Узрост: 4-6 гадоу.

Задачы: развіваць уменні бегу ў розных напрамках,     хуткасць рэакцыі, спрыт; выхоўвацьпачуццё калектывізму.

Абсталяванне: 3—4 снапы.

Апісанне гульні.

Па зале ставяцца некалькі снапоў, вакол іх становяцца дзеці, узяўшыся за рукі. Пад беларускую народную мелодыю ўсе разбягаюцца па зале і выконваюць розныя танцавальныя рухі. Па заканнэнні мелодыі трэба хуценька сабрацца ля свайго снапа. Пераможцам з'яўляецца тая каманда, якая выканае задание першай.

Гульня «ЛЯНОК»

Узрост: 5-6 гадоу.

Задачы: практыкаваць ваўменні ўзгадняць рухі са словамі песні; выхоўваць пачуццё калектывізму.

Абсталяванне: хустка для бабулі.

Апісанне гульні.

3 ліку ўдзельнікаў гульні выбіраецца бабуля. Астатнія ста­новяцца ў круг і пытаюцца:

—          Што ты, бабуля, нам прасці дасі?

Бабуля выходзіць у цэнтр круга і адказвае:

—          Старым бабулькам — воўны пасмачку,

А прыгожым маладзічкам — белы лянок!

Пасля гэтага дзеці разам з бабуляй пачынаюць спяваць, паказваючы рухамі дзеянні, пра якія гаворыцца ў песні:

А мы сеялі, сеялі лянок,

Белы, слаўны кужалёк!

Урадзіся, наш лянок!

Урадзіся, кужалёк!

Мы лянок ірвалі, выбіралі,

У снапочкі збіралі,

Малацілі, абівалі,

У полі слалі,

Урадзіўся лянок,

Белы, слаўны кужалёк! 

Правілы гульні: дзеці павінны дакладна выконваць дзеянні, якія паказвае бабуля.

Гульня «КОШКА I МЫШ­КА»

Узрост: 4-6 гадоу.

Задачы: развіваць хуткасць рэакцыі; выхоўваць пачуццё калектывізму.

Матэрыял: маскі кошкі і мышкі

Апісанне гульні.

Па лічылцы дзеці выбіраюць кошку і мышку. Усе астатнія, узяўшыся за рукі, становяцца ў круг. Круг размыкаюць у двух месцах, утвараючы вароты. Мышка знаходзіцца ў крузе, а кошка — па-за кругам. Па сігнале кошка імкнецца злавіць мышку. Кошка можа трапіць у круг толькі праз вароты. Мышка бегае, дзе хоча, пралазіць пад рукамі дзяцей. Калі кошка зловіць мышку, яны мяняюцца ролямі.

Правілы гульні: кошка і мышка павінны часта мяняцца ролямі.

Гульня «АГАРОДНІК»

Узрост: 4-6 гадоу.

Задачы: удасканальваць навыкі хадзьбы па крузе, бегу са зменай тэмпу і напрамку; развіваць увагу.

Абсталяванне: не патрабуецца.

Апісанне гульні. Кожны з дзяцей называе сябе якой-небудзь агароднінай (рэпай, рэдзькай, цыбуляй, морквай, радыскай і г.д.) і становіцца ў круг. Адзін з дзяцей выбіраецца агароднікам. Ён выходзіць на сярэдзіну круга і стукае палкай аб зямлю. У яго пытаюцца:

—Хто там?

—Агароднік!

—Чаго прыйшоў?

—Рэпу ўзяць!

Пасля такога адказу ўсе вядуць карагод і спяваюць:

Зверху рэпа зялёная,

У сярэдзіне тоўстая,

К канцу вострая.

Хавае хвост пад сябе.

Хто да яе не падыдзе,

Усялякі за віхор возьме.

Агароднік павінен адгадаць, хто з дзяцей назваў сябе рэпай. Калі ён адгадае, рэпа ўцякае, інакш агароднік зловіць яе і павядзе ў свой агарод.

Правілы гульні: агароднік не павінен ведаць, хто назваўся рэпай; адгадваць ён можа тры разы, калі не адгадае, яго мяняюць.

Гульня "ЛАВІЦЬ КУРЫ"

Узрост: 4-6 гадоу.

Задачы: удасканальваць навыкі бегу з лоўляй і ўхіленнем; развіваць спрыт, вынослівасць, настойлівасць.

Матэрыял: хусцінка або ручнік.

Апісанне гульні.

Дзеці выбіраюць пеўня, усе астатнія — куры.

Певень расстаўляе рукі і гоніць курэй пад печ:

—Кыш пад пен, кыш пад печ...

Потым певень пытае:

—А колькі вас ёсць?

—Колькі ў лесе дроў!

Куры разбягаюцца, а певень ловіць іх. Пасля ўсе садзяцца на лаву, певень скручвае пытку з хусткі або ручніка. 3 кожнай курыцай у яго адбываецца размова:

—На чым сядзіш?

—На ганачку.

—За што трымаешся?

—За клямачку.

—А што гэта збоку?

—Бочка.

—А што ў бочцы?

—Мёд.

—А каму есці?

—Мне, а пеўню нос у смале.

Тады певень б'е пыткай курыцу,

тая ўцякае і хаваецца. Калі ж курыца на пытанне «Каму есці?» адказ­вае: «Певень, для цябе мядок», — ён яе не чапае, а пераходзіць да наступнай.

Правілы гульні: певень павінен лавіць курэй на абмежаванай плошчы.

Гульня «КАЛЯДА»

Узрост: 4-6 гадоу.

Заданы: развіваць фізічныя здольнасці, кемлівасць, знаходлівасць, уменне пераўвасабляцца; выхоўваць пачуццё павагі да традыцыйных беларускіх святаў, пачуццё калектывізму.

Абсталяванне: розны фізкультурны інвентар.

Апісанне гульні.

3 ліку ўдзельнікаў гульні выбіраецца Каляда і старэйшы. Дзеці ўтвараюць паўмесячык, кожны трымае ў руках падарунак (цацкі, малюнкі...) Калядзе.

Старэйшы прамаўляе:

Ехала Каляда з Полацка

У маляваным вазочку,

На вароненькім канёчку,

Заехала Каляда...

Старэйшы называе  імя ўдзельніка гульні. Каляда пытаецца ў яго, напрыклад: «Васіль, Васіль, чым даруеш Каляду?» Хлопчык называе свой падарунак і аддае яго Калядзе. Каляда гаворыць: «Дзякуй табе за твой добры падарунак». (Можна прапанаваць дарыць Калядзе “фізкультурныя” падарункі» — розныя практыкаванні.) Гэтак называецца імя кожнага дзельніка гульні. Напрыканцы Каляда прамаўляе: «А зараз я зраблю вам такі падарунак, які ні за золата, ні за грошы не купіш. Адгадайце, што гэта?» Дзеці пачынаюць агадваць. А Каляда гаворыць: Давайце праспяваем калядную песню. Яе за грошы не купіш!» Дзеці спяваюць калядную песню, Каляда скача, падбіраючы пад мелодыю розныя рухі.

Гульня «КАЗЁЛ»

Узрост: 4-6 гадоу.

Заданы: садзейнічаць стварэню добрага настрою, развіваць дыялагічнае маўленне дзяцей; выхоўваць спрытнасць, хуткасць рэакцыі.

Абсталяванне: маска казла.

Апісанне гульні:

3 ліку ўдзельнікаў гульні выбіраюцца казёл і дзед. Казёл не павінен ведаць, хто з удзельнікаўгульні абраны на ролю дзеда. Дзеці утвараюць паўмесячык, у сярэдзіне якога стаіць казёл, і вядуць дыялог.

Дзеці. Дзе ты хадзіў, казёл? Дзе бадзяўся, казёл?

Казёл. Хадзіў я па лясах, па палях.

Дзеці. Чаму цябе там ваўкі не елі?

Казёл. Не баюся я ні ў лесе ваўкоў,

             Hi ў полі стральцоў.

             Толькі баюся старога дзеда.

Пасля гэтых слоў дзеці моцна рамаўляюць: «Дзед, лаві казла!» Дзед пачынае лавіць казла, які імкнецца дабегчы да вызначанай мяжы. Калі дзед зловіць яго, то будзе выконваць ролю казла, калі  не — выбіраецца новы дзед. Перад гульнёй  пазначаецца мяжа, за якой казёл будзе ў небяспецы.

Гульня «МЯДЗВЕДЗЬ»

Узрост: 5-6 гадоу.

Задачы: развіваць фізічныя здольнасці, кемлівасць, знаходлівасць; выхоўваць пачуццё калектывізму;

Абсталяванне: шапка і вяроўка для мядзведзя, шапка важака, бубен.

Апісанне гульні.

Выбіраецца мядзведзь (мішка), важак, музыка. Узяўшыся за рукі, дзеці ўтвараюць паўмесячык. Ва­жак прыводзіць мядзведзя ў памяшканне і вядзе яго да дзяцей. Побач стаіць музыка з бубнам. Важак прамаўляе:

—Мішка, павесялі народ! Пака жы нам, як жанчыны хлеб месяць.

Мішка паказвае. Дзеці паўтараюць усе яго рухі.

—        Пакажы, як яны ідуць на поле працаваць?

Мішка ледзь ідзе, спыняецца, слухае, углядаецца ў неба, нюхае (дзеці робяць тое самае).

—        Ну-ка, мішка, пакажы, як яны ідуць з поля дадому.

Мішка ідзе хутка, нават подбегам.

— Пакажы, як мужык дровы коле. Як касу нясе. Як косіць і г.д.

Важак прамаўляе:

—Дзякуй, мішка, павесяліў на­род. Пайшлі.

Хоча вывесці мядзведзя, але той не ідзе, упіраецца.

—Дзеці, мішка вельмі любіць вясёлыя народныя гульні.

Мядзведзь і важак становяцца ў круг, вызначыўшы новага ва­жака і мядзведзя. Кожны важак і мядзведзь уносяць новыя элемен­ты ў гульню. Для таго каб дзеці развівалі творчую фантазію, можна прапанаваць ім загадзя размер- кавацца па парах і падрыхтаваць новыя дзеянні.

Гульня «ЖУРАВЕЛЬ»

Узрост: 5-6 гадоу.

Задачы: практыкаваць ва ўменні трымаць раўнавагу; развіваць спрыт, увагу; выхоўваць хуткасць рэакцыі.

Абсталяванне: «масток» (даўжыня 2—3 м), шапка жураўля.

Апісанне гульні.

Сярод удзельнікаў гульні выбіраецца журавель (хлопчык) ці жураўка (дзяўчынка). Дзеці па парах (пажадана, каб у пары былі хлопчык і дзяўчынка) становяцца паўмесяцам. Узяўшыся за рукі, яны падымаюць то правую, то ле­вую нагу (імітуюць рухі жураўля). Журавель на некаторай адлегласці (3—4 м) важна ходзіць па «балоце».

Дзеці гавораць спакойна:

Як павадзіўся журавель

Да нашых канапель.

Такі-такі чубаты,

Такі-такі насаты!

Потым усе моцна прамаўляюць: «Хапай, журавель!», і першая пара хутка бяжыць па масточку цераз «балота». Журавель павінен дакрануцца рукой да дзяўчынкі, а калі жураўка — то да хлопчыка. Калі жураўлю пашанцуе, на яго месцы застаецца той, хто застаўся без пары. Гульня працягваецца.

Перад гульнёй пазначаецца «балота» і «масток»

(даўжынёй 2—3 м).

Гульня «ЗАМАРОЖАНЫЯ»

Узрост: 4-6 гадоу.

Заданы: удасканальваць навыкі бегу пры змяненні тэмпу і напрамку; выхоўваць смеласць, сумленнасць.

Абсталяванне: не патрэбна.

Апісанне гульні.

Дзеці выбіраюць Дзеда Мароза па лічылцы:

Дзед Мароз, Дзед Мароз

Бабу снежную прынёс.

 Баба, баба, снегавуха,

Не хапай мяне за вуха!

I разбягаюцца па пляцоўцы. Дзед Мароз бяжыць за імі і імкнецца дакрануцца да каго-небудзь рукой, замарозіць. Замарожаны павінен спыніцца і расставіць рукі ў бакі. Гульня заканчваецца, калі будуць замарожаны ўсе дзеці. Затым выбіраюць новага Дзеда Мароза і пачынаюць гульню спачатку.

Правілы гульні: замарожанае дзіця павінна расставіць рукі ў бакі і не рухацца.

Гульня «ЗАІНЬКА»

Узрост: 4-6 гадоу.

Задачы: развіваць увагу, спрыт, каардынацыю рухаў, хуткасць рэакцыі.

Абсталяванне: шапачка зайца.

Апісанне гульні. Д зеці бяруцца за рукі і ўтвараюць круг. У сярэдзіне — заінька. Усе спяваюць:

Заінька бялюсенькі,

 Заінька шарусенькі!

 Праскачы ў дзірачку

 Ды не пабі спіначку!

На гэтыя словы зайчык імкнецца выскачыць з круга, але дзеці не пускаюць: хутка прысядаюць, як толькі ён набліжаецца да каго-небудзь з іх.

Пасля гэтага дзеці спяваюць далей:

Заінька, павярніся,

Шэранькі, павярніся!

Тупні ножкай, паскачы

Ды ў далоні запляшчы!

Пры заканчэнні песні ўсе павінны запляскаць у далоні. Гэтым момантам карыстаецца зайка: ён дакранаецца да каго-небудзь з дзяцей і хутка становіцца на яго месца.

Той, хто застаўся без месца, павінен выконваць ролю заінькі.

Правілы гульні: пры набліжэнні заінькі ігракі павінны хутка ўзяцца за рукі; калі яны не паспеюць зрабіць гэтага, той, да каго дакрануўся зайчык, займае яго месца.

Гульня «ХОДЗІЦЬ ЛІСКА ЛЯ ВАКОНЦА»

Задачы: удасканальваць навыкі бегу ўрассыпную; развіваць спрыт, арыенціроўку, хуткасць рэакцыі.

Матэрыял: маска лісы.

Рухі: імітаваць паводзіны і рухі лісы — хадзіць урассыпную, як ліса; уцякаць у «норку» пасля слоў «прэч ад нас».

Ходзіць ліска ля ваконца,

Маніць дзетак каля плетак:

“Ах вы, дзеткі, многа вас”.

Дзеці. Рыжа шапка, прэч ад нас!

Гульня «ГАРЛАЧЫК»

Узрост: 4-6 гадоу.

Задачы: практыкаваць ва ўменні хутка бегаць, дзейнічаць па сігнале, арыентавацца ў наваколлі; развіваць увагу.

Матэрыял: медальёны-гарлачыкі, капялюш.

Апісанне гульні. Дзеці сядзяць у крузе на кукішках — гэта гарлачыкі. Па кру­зе ходзіць пакупнік. Спыніўшыся каля каго-небудзь, ён пытаецца:

Колькі каштуе гарлачык?

Дзіця адказвае:

За гарлачык гэты

Дай нам зусім крышку:

Каб ніколі не хварэць,

Маннай кашы лыжку.

Пасля гэтых слоў дзіця-гарлачык паднімаецца на ногі і бяжыць па крузе ў адным напрамку, а пакупнік — насустрач яму. Кожны імкнецца заняць свабоднае месца. Той, хто спазняецца, становіцца пакупніком.

Правілы гульні: дзеці павінны бегчы па крузе ў розных напрамках пасля слоў «...маннай кашы лыж­ку», кожны з іх імкнецца заняць свабоднае месца.